Ο καρκίνος «αρχαίος όσο η πολυκύτταρη ζωή»

Εντοπίστηκε σε ένα έναν οργανισμό που πιστεύεται ότι παραμένει ίδιος εδώ και εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια.






«Ο καρκίνος είναι εξίσου παλιός με τους πολυκύτταρους οργανισμούς και πιθανότατα δεν θα εξαλειφθεί ποτέ», λένε οι συντάκτες της μελέτης. Το δυσοίωνο συμπέρασμα προκύπτει από την ανακάλυψη καρκινικών όγκων σε έναν οργανισμό που πιστεύεται ότι παραμένει ίδιος εδώ και εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια.


Η ανακάλυψη

Διεθνής ερευνητική ομάδα αναφέρει στην επιθεώρηση «Nature Communications» ότι εντόπισε για πρώτη φορά όγκους σε μικροσκοπικά υδρόβια πλάσματα του γένους Hydra, τα οποία ανήκουν στην ίδια ομάδα με τα κοράλλια και τις μέδουσες. Οι ύδρες, συνήθεις κάτοικοι των γλυκών νερών στις τροπικές και υποτροπικές περιοχές όλου του κόσμου, είναι σχετικά απλοί πολυκύτταροι οργανισμοί με κυλινδρικό σώμα μήκους μερικών χιλιοστών και μακρόστενα πλοκάμια γύρω από το στόμα.

Εδώ και δεκαετίες οι ύδρες είναι αντικείμενο μελέτης λόγω της θαυμαστής ικανότητάς τους να αναγεννούν οποιοδήποτε μέρος του σώματος. Υπάρχουν μάλιστα ενδείξεις ότι τα ταπεινά αυτά πλάσματα δεν γερνούν ποτέ. «Στη διάρκεια της αναζήτησης για την προέλευση των γονιδίων που προκαλούν καρκίνο, κάναμε μια αναπάντεχη ανακάλυψη σε αυτή την αρχαία ομάδα ζώων» αναφέρει ο καθηγητής Thomas Bosch του Kiel University στη Γερμανία, επικεφαλής της τελευταίας μελέτης.

«Τα δεδομένα μας είχαν ήδη προβλέψει ότι οι πρώτοι πολυκύτταροι οργανισμοί είχαν ήδη τα περισσότερα από τα γονίδια που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο στον άνθρωπο. Αυτό που έλειπε ως τώρα ήταν οι ενδείξεις ότι αυτά τα ζώα όντως εμφανίζουν όγκους» επισημαίνει.




Οι όγκοι

Πράγματι, η ομάδα του ανακάλυψε ότι η ύδρα εμφανίζει όγκους, οι οποίοι προέρχονται από τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό βλαστικών κυττάρων του αναπαραγωγικού συστήματος. Η συσσώρευση αυτών των κυττάρων μάλλον οφείλεται σε αστοχία του μηχανισμού προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου, γνωστού και ως απόπτωση, ο οποίος κανονικά προστατεύει τον οργανισμό από τον καρκίνο.

Το περίεργο μάλιστα είναι ότι οι όγκοι εντοπίστηκαν μόνο σε θηλυκές ύδρες και θυμίζουν καρκίνους των ωοθηκών στον άνθρωπο. «Η λεπτομερής μοριακή ανάλυση των όγκων αποκάλυψε ένα γονίδιο που γίνεται εξαιρετικά δραστήριο στους ιστούς των όγκων και αποτρέπει τον προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο» λέει ο  Alexander Klimovich, υπότροφος φοιτητής και συνεργάτης του Prof. Bosch στο Kiel University.


Οι ομοιότητες

Όπως επισημαίνει, οι βλάβες του μηχανισμού απόπτωσης ευθύνονται για την εμφάνιση καρκίνων και στον άνθρωπο, και οι ομοιότητες με αυτό που παρατηρήθηκε στην ύδρα είναι «εντυπωσιακές». Στην τελευταία φάση των πειραμάτων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα καρκινικά κύτταρα της ύδρας είναι επιθετικά, καθώς αναπτύσσονται σε νέους όγκους όταν μεταμοσχευθούν σε μια άλλη, υγιή ύδρα.

Και αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι «ο επιθετικός χαρακτήρας των καρκινικών κυττάρων είναι παλιό χαρακτηριστικό από εξελικτική άποψη».Θα ήταν βέβαια δύσκολο να εξάγει κανείς συμπεράσματα από τη μελέτη για τη μάχη κατά των ανθρώπινων καρκίνων. Ο Prof. Bosch, πάντως, εκτιμά ότι μια ασθένεια τόσων εκατοντάδων εκατομμυρίων ετών θα είναι δύσκολο να εξαλειφθεί οριστικά:

«Η μελέτη μας καθιστά απίθανη την οριστική νίκη στον "Πόλεμο κατά του Καρκίνου" που κηρύχθηκε στη δεκαετία του 1970. Παρόλα αυτά, το να γνωρίζει κανείς την προέλευση του εχθρού του είναι ο καλύτερος τρόπος για να τον πολεμήσει, ίσως και να κερδίσει πολλές μάχες».

Πηγές: ΒΗΜΑ Science και Science Daily

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου