Αιγιαλοί: Βελτιώσεις στο νομοσχέδιο και δράσεις από το δίκτυο «Ακτές Ώρα Μηδέν»

Σε βελτιώσεις επί του σχεδίου νόμου για τους αιγιαλούς και τις παραλίες της χώρας προχώρησε το υπουργείο Οικονομικών, μετά τις πολύ έντονες αντιδράσεις και κινητοποιήσεις που προκάλεσε το αρχικό σχέδιο σε όλο το πολιτικό και κοινωνικό φάσμα.


Τι αλλάζει 

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας το «Βήμα», επαναφέρονται ως μέγιστο όριο παραχώρησης χρήσης αιγιαλού τα 500 τ.μ. και τίθεται υποχρεωτική ζώνη παραλίας 15 μέτρων. Τα παραχωρούμενα τμήματα δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν το 50% της παραλίας ώστε να διασφαλίζεται η ανεμπόδιστη πρόσβαση των πολιτών στη θάλασσα.

Επίσης από τη διάταξη που αφορούσε τη νομιμοποίηση αυθαίρετων κατασκευών εξαφανίζεται η λέξη «νομιμοποίηση» και αντικαθίσταται από τη λέξη «αδειοδότηση», ενώ αλλάζει και η ημερομηνία κατασκευής των κτισμάτων τα οποία θα μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση.

Συγκεκριμένα, στο σχέδιο νόμου που είχε τεθεί σε διαβούλευση στις 17 Απριλίου περιλαμβάνονταν διατάξεις που έκαναν λόγο για «νομιμοποίηση»αυθαιρέτων με ημερομηνία ανέγερσης ως την έναρξη ισχύος του νέου νόμου. Τελικά η νομιμοποίηση μετονομάζεται σε αδειοδότηση και ως ημερομηνία-”όριο” για τους παραβάτες θεσπίζεται η 28 Ιουλίου 2011.

Οι αυθαιρετούχοι θα έχουν προθεσμία ενός έτους για να «τακτοποιήσουν» τις συγκεκριμένες αυθαίρετες κατασκευές. Όσοι δεν το πράξουν θα υποστούν τις κυρώσεις του νόμου καθώς από αυτό το καλοκαίρι ξεκινά η ηλεκτρονική παρακολούθηση όλων των ακτών της χώρας η οποία θα γίνει από εταιρεία δορυφορικής παρακολούθησης.

Οριοθέτηση του αιγιαλού

Πέρα από την «τακτοποίηση» αυθαίρετων κατασκευών στον αιγιαλό, κύριος στόχος των  προτεινόμενων ρυθμίσεων είναι η οριοθέτηση του αιγιαλού της χώρας η οποία θα γίνει βάσει των υπόβαθρων της εταιρείας Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ. Ως σήμερα έχει οριοθετηθεί αποσπασματικά 8-10% της συνολικής ζώνης αιγιαλού της χώρας, αν και η προκαταρκτική χάραξη είχε ολοκληρωθεί ήδη από το 2008, αλλά δεν αξιοποιήθηκε ποτέ. Όπως εκτιμούν υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, η οριοθέτηση του αιγιαλού όλης της χώρας μπορεί να ολοκληρωθεί σε διάστημα ενός έτους.

Το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση και θα είναι έτοιμο ως το τέλος Ιουνίου προκειμένου να εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή.

Οικοδομικά τετράγωνα

Την «τακτοποίηση» της περιουσίας πολιτών, οι οποίοι βρίσκονται εδώ και χρόνια στον «αέρα», καθώς έχτισαν στην παραλία με ευθύνη της Διοίκησης, προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 5, «η ζώνη παραλίας δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τη ρυμοτομική γραμμή εγκεκριμένου σχεδίου πόλης ή τη διαμορφωμένη γραμμή δόμησης».  Με τη ρύθμιση αυτή νομιμοποιούνται ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα στη Λούτσα, σε περιοχές της Ζακύνθου, του Πειραιά κ.α., όπου είχε γίνει επέκταση του σχεδίου πόλεως χωρίς χάραξη αιγιαλού και καθορισμό γραμμής παραλίας, με συνέπεια πολλές ιδιοκτησίες να είναι πλέον αυθαίρετες.

Στα 100 μέτρα η ζώνη

Στο νομοσχέδιο προστίθεται διάταξη η οποία προβλέπει ζώνη παραλίας 100 μέτρων στις περιοχές που περιλαμβάνονται στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura και στους υγρότοπους διεθνούς σημασίας Ramsar.  Γενικότερα, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, θεσμοθετείται υποχρεωτική ζώνη παραλίας πλάτους 15 μέτρων και όχι 10 μέτρων, όπως προβλεπόταν στην προηγούμενη μορφή του νομοσχεδίου. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, με τη χάραξη του αιγιαλού χαράσσεται συνήθως (δεν ήταν υποχρεωτικό) παραλία ως 10 μέτρα και όχι περισσότερα, διότι έτσι το Δημόσιο δεν είναι υποχρεωμένο να καταβάλει αποζημίωση.  Γενικότερα η ζώνη παραλίας δεν θα μπορεί, σύμφωνα με το τελικό κείμενο του σχεδίου νόμου,  να υπερβαίνει σε πλάτος τα 100 μέτρα.

Πάντως είναι αξιοσημείωτο ότι πριν από την έγκριση ή επέκταση σχεδίου πόλης, την εκποίηση ή παραχώρηση δημοσίου κτήματος, την εκτέλεση λιμενικών, βιομηχανικών, τουριστικών και συγκοινωνιακών έργων, την έκδοση άδειας για εκτέλεση οικοδομικών εργασιών σε ακίνητα που απέχουν ως 100 μέτρα από την οριογραμμή του αιγιαλού απαιτείται να κρίνει αρμόδια επιτροπή, η οποία θα συγκροτηθεί στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, επί της ανάγκης καθορισμού ζώνης παραλίας.

Επίσης μέχρι στιγμής παραμένει στο νομοσχέδιο ρύθμιση η οποία προβλέπει ότι ακίνητα τα οποία έχουν χάσει την αρτιότητά τους, καθώς τμήμα τους εμπίπτει στη ζώνη παραλίας, κατά παρέκκλιση θα θεωρούνται άρτια αν το εμβαδόν που απομένει υπερβαίνει το 80% του απαιτούμενου από τον νόμο.

«Διορθώσεις» στις λίμνες

Στο αρχικό κείμενο του σχεδίου νόμου, το οποίο είχε τεθεί σε διαβούλευση, γινόταν περιοριστική απαρίθμηση των λιμνών και των ποταμών με όχθη και παρόχθια ζώνη που πρέπει να προστατεύονται. Έτσι οι λίμνες Στυμφαλία, Μητρικού, Κουμουνδούρου, Ισμαρίδα, του Καϊάφα, της Βουλκαρίας και οι τεχνητές λίμνες Πλαστήρα, Θησαυρού και Μαραθώνα έμεναν χωρίς… όχθη και παρόχθια ζώνη. Το ίδιο και ποταμοί όπως ο Έβρος , ο Ευρώτας, ο Λούρος, ο Πηνειός Πελοποννήσου, ο βοιωτικός Κηφισός, ο Ασωπός. Τελικά, σύμφωνα με πληροφορίες, στη συγκεκριμένη διάταξη που αναφέρεται στην κυριότητα και τον προορισμό παρόχθιας ζώνης και παλιάς όχθης θα γίνεται παραπομπή στον νόμο 4258/2014 για τα υδατορέματα ώστε ό,τι δεν προσδιορίζεται ως ρέμα να έχει όχθη και παρόχθια ζώνη.

Αφαιρείται η επιχωμάτωση

Οι έντονες αντιρρήσεις που αφορούσαν τη διάταξη για την επιχωμάτωση θαλάσσιου χώρου ήταν καταλυτικές. Τελικά, σύμφωνα με στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, καταργείται η συγκεκριμένη διάταξη η οποία αναφερόταν σε επιχωμάτωση πέντε τετραγωνικών μέτρων θαλάσσης ανά κλίνη για την εξυπηρέτηση τουριστικών επενδύσεων που έχουν ενταχθεί στο θεσμικό πλαίσιο των Στρατηγικών Επενδύσεων ή για τις οποίες έχει εγκριθεί ΕΣΧΑ∆Α ή ΕΣΧΑΣΕ (τα fast track Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων και  Στρατηγικών Επενδύσεων). Προστίθεται όμως εδάφιο το οποίο προβλέπει ότι έπειτα από αίτηση του Δημοσίου ή ξενοδοχειακών επιχειρήσεων θα επιτρέπεται η προσάμμωση αιγιαλών για την αποκατάσταση, καθώς και την ποιοτική και ποσοτική βελτίωση της πρότερης κατάστασής τους.

Παραλίες - Παραχώρηση μόνο ως το 50% της έκτασης

Το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να κατευνάσει τις αντιδράσεις κατά του νομοσχεδίου για τον αιγιαλό, προσθέτει διατάξεις, ορισμένες από τις οποίες περιλαμβάνονται στον ισχύοντα νόμο, τον 2971/01, αλλά είχαν «ξεχαστεί». Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες, η μέγιστη επιφάνεια που θα μπορεί να μισθώσει ένας επιχειρηματίας για ομπρέλες, ξαπλώστρες κ.ά. θα είναι τα 500 τετραγωνικά μέτρα. Ωστόσο μεταξύ δύο πόστων θα πρέπει να παραμένει διάδρομος 70 μέτρων - η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει ελεύθερη ζώνη 100 μέτρων μεταξύ των παραχωρήσεων.  Η αλλαγή αυτή αποφασίστηκε έπειτα από πιέσεις διαφόρων δήμων της χώρας, όπως π.χ. της Θήρας, όπου οι παραλίες είναι μικρές. Για μεγάλες παραλίες (όπως της Ζαχάρως κ.ά.) δεν αποκλείεται να περιληφθεί ρύθμιση η οποία θα επιτρέπει παραχωρήσεις επιφάνειας μεγαλύτερης από 500 τ.μ.

Η διατήρηση ελεύθερης ζώνης δεν θα ισχύει για όσους διατηρούν ταβέρνα, καφέ κτλ. και κάνουν χρήση της παραλίας που βρίσκεται μπροστά τους. Σε κάθε περίπτωση, τα παραχωρούμενα τμήματα για απλή χρήση αιγιαλού και παραλίας δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν το 50% της έκτασης ώστε σε μικρούς κόλπους να παραμένει ελεύθερο τμήμα για τους πολίτες.

Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, το οποίο βρίσκεται στο τελικό στάδιο επεξεργασίας, το 20% από το αντάλλαγμα παραχώρησης αιγιαλού σε προστατευόμενες περιοχές θα πηγαίνει στο Πράσινο Ταμείο προκειμένου να υποστηριχθούν παρεμβάσεις για την ανάδειξη και αποκατάσταση του περιβάλλοντος.

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις

Εν τω μεταξύ, την Τετάρτη 18 Ιουνίου 2014 πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση 100 περίπου εκπροσώπων επιστημονικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων και φορέων στα γραφεία του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος , οι οποίοι ανακοίνωσαν τη δημιουργία του πανελλήνιου δικτύου «ΑΚΤΕΣ ΩΡΑ ΜΗΔΕΝ», με σκοπό την αποτροπή ψήφισης του γνωστού νομοσχεδίου για τον αιγιαλό και τις παραλίες.

Με σύνθημα ότι η βιώσιμη ανάπτυξη, η σωτηρία των αιγιαλών από την άγρια ανοικοδόμηση και η διατήρηση της ελεύθερης πρόσβασης στις ακτές αποτελεί δημόσιο συμφέρον το οποίο βρίσκεται πάνω από κάθε κομματική προτίμηση, το δίκτυο «ΑΚΤΕΣ ΩΡΑ ΜΗΔΕΝ» αποφάσισε σειρά δράσεων και εκδηλώσεων σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό για την ενημέρωση και κινητοποίηση των πολιτών.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, το νομοσχέδιο, το οποίο είχε αποσυρθεί προεκλογικά εν όψει της γενικής κατακραυγής, κατατίθεται στη Βουλή προς ψήφιση μέσα στις επόμενες μέρες. Για το λόγο αυτό, είναι επείγον και κρίσιμο να δηλωθεί η πανελλήνια αντίθεση στο νομοσχέδιο.

Πολίτες και οργανώσεις κλήθηκαν:

- Να ενώσουν τη φωνή τους με τις αντιδράσεις φορέων και πολιτών που ήδη σε αριθμό 144.000 και πλέον ζήτησαν την απόσυρση του νομοσχεδίου, υπογράφοντας στο avaaz.org.

- Να υπογράψουν και διαδώσουν το επισυναπτόμενο Ψήφισμα της 15ης/5/2014, το οποίο προσυπογράφουν ήδη 97 φορείς και οργανώσεις.

Το παραπάνω ψήφισμα μπορείτε να το προσυπογράψετε στο email: info@environ-sustain.gr και στο facebook (δείτε εδώ)

Παράλληλα ζητεί από τους πολίτες να ενώσουν τη φωνή τους με τις αντιδράσεις φορέων και πολιτών, που ήδη σε αριθμό 143.730 και πλέον ζήτησαν την απόσυρση του νομοσχεδίου, υπογράφοντας στο secure avaaz (δείτε και υπογράψτε εδώ).

Η Συντονιστική Επιτροπή του δικτύου ΑΚΤΕΣ ΩΡΑ ΜΗΔΕΝ αποτελείται από εκπροσώπους του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος, του Πανελλήνιου Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων (ΠΑΝΔΟΙΚΟ), του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, του Συλλόγου «Αρχέλων», της Συντον. Επιτροπής για τη διάσωση παραλίας Σαρωνικού, της Επιτροπής Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού και της Συντονιστικής Υπερ-Μαραθώνιου ‘240χλμ για τον αιγιαλό’, οι οποίοι καλο’υντα μέλη τους, τα μέλη όλων των οργανώσεων και τους πολίτες που μετέχουν ή επιθυμούν να μετάσχουν στο δίκτυο, να οργανώσουν δράσεις ή να πλαισιώσουν τις δράσεις που γίνονται πανελλαδικά κατά του σχεδίου νόμου που απειλεί να καταστρέψει το παραθαλάσσιο πολιτιστικό και φυσικό περιβάλλον.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου