Το κάπνισμα καταστρέφει τον φλοιό του εγκεφάλου

Το μακροχρόνιο κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει λέπτυνση του φλοιού του εγκεφάλου, σύμφωνα με νέα μεγάλη μελέτη διεθνούς ομάδας ερευνητών.

Ο φλοιός αποτελεί το εξώτερο στρώμα του εγκεφάλου στο οποίο λαμβάνουν χώρα σημαντικές γνωστικές λειτουργίες όπως η μνήμη, η γλώσσα και η αντίληψη. Είναι ωστόσο ενδιαφέρον το ότι, όπως φάνηκε από τη μελέτη, η διακοπή του καπνίσματος βοηθά στην αποκατάσταση, έστω ενός μέρους, του πάχους του φλοιού.

Η μελέτη

Η μελέτη περιελάμβανε 244 άνδρες και 260 γυναίκες με μέσο όρο ηλικίας τα 73 έτη – το δείγμα αυτό ήταν πέντε φορές μεγαλύτερο από οποιαδήποτε άλλη αντίστοιχη μελέτη σχετικά με το κάπνισμα και τη σύνδεσή του με το πάχος του εγκεφαλικού φλοιού. Ορισμένοι από τους συμμετέχοντες ήταν πρώην καπνιστές, άλλοι ήταν καπνιστές ενώ κάποιοι δεν είχαν καπνίσει ποτέ.

Στο σύνολό τους οι εθελοντές είχαν εξεταστεί ως παιδιά το 1947 στο πλαίσιο μελέτης στη Σκωτία σχετικά με την Ψυχική Υγεία (Scottish Mental Survey). Οι ερευνητές με επικεφαλής ειδικούς του Νευρολογικού Ινστιτούτου του Μόντρεαλ στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ συνέλεξαν στοιχεία σχετικά με την υγεία των εθελοντών μέσω συνεντεύξεων ενώ τους υπέβαλαν και σε μαγνητική τομογραφία προκειμένου να δουν την κατάσταση του εγκεφαλικού φλοιού τους.

Cortical thickness contrasts between the three smoking categories. Areas in orange–yellow shades represent statistically significant group differences at a falsediscovery rate (FDR)=0.05. Color bar represents FDR q-values. For each panel, the top left brain image represents a view from the top, the bottom left image represents a view from the bottom (the black section is where the brain stem begins), the middle top image represents the left lateral view, the middle bottom image represents the left medial view (the black section is where the hemispheres meet), the top right image represents the right lateral view and the bottom right image represents the right medial view. (a) Areas in which those that never smoked have a thicker cortex than current smokers. (b) Areas in which ex-smokers have a thicker cortex than current smokers. (c) Areas in which those that never smoked have a thicker cortex than ex-smokers. (d) Mean cortical thickness ±1s.e.m. of current, ex- and those that never smoked. Πηγή).

Πολύ περισσότερες περιοχές λέπτυνσης

«Ανακαλύψαμε ότι τόσο οι καπνιστές όσο και οι πρώην καπνιστές στην ηλικία των 73 ετών εμφάνιζαν πολύ περισσότερες περιοχές λέπτυνσης του φλοιού του εγκεφάλου σε σύγκριση με όσους δεν είχαν καπνίσει ποτέ. Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι τα άτομα που είχαν κόψει το κάπνισμα έδειχναν να ανακτούν ως έναν βαθμό το πάχος του φλοιού – η πάχυνση αυξανόταν για κάθε έτος που έμεναν μακριά από τη βλαβερή συνήθεια» ανέφερε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Molecular Psychiatry» δρ Σέριφ Καράμα, επίκουρος καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ. Ο ειδικός συμπλήρωσε ωστόσο ότι η αποκατάσταση του πάχους του φλοιού είναι αργή και ελλιπής. Για παράδειγμα άτομα που ήταν κάποτε βαρείς καπνιστές αλλά είχαν κόψει το κάπνισμα για περισσότερα από 25 χρόνια συνέχιζαν να έχουν λεπτότερο φλοιό από τους μη καπνιστές.

Πτώση των γνωστικών λειτουργιών

Ο εγκεφαλικός φλοιός εμφανίζει λέπτυνση με την πάροδο του χρόνου στο πλαίσιο της φυσιολογικής διαδικασίας της γήρανσης, ωστόσο το κάπνισμα φαίνεται να επιταχύνει αυτή τη διαδικασία. Η λέπτυνση του εγκεφαλικού φλοιού συνδέεται με πτώση των γνωστικών λειτουργιών.

«Οι καπνιστές πρέπει να γνωρίζουν ότι το τσιγάρο μπορεί να επιταχύνει τη λέπτυνση του εγκεφαλικού φλοιού τους, γεγονός που είναι δυνατόν να οδηγήσει σε γνωστική φθορά. Μάλιστα η λέπτυνση του φλοιού φαίνεται να διατηρείται ακόμη και πολλά χρόνια μετά τη διακοπή του καπνίσματος» κατέληξε ο δρ Καράμα.

Πηγή