Αστεροειδής, κομήτης, μετεωρίτης και άλλα

Ένας διαστημικός βράχος χαρακτηρίζεται ως αστεροειδής, κομήτης, μετεωρίτης ή μετέωρο ανάλογα με τα φυσικά του χαρακτηριστικά. O διαχωρισμός αυτών τον σωμάτων βασίζεται στη σύσταση και το μεγεθός τους ενώ σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να μην είναι ευδιάκριτη η κατάταξη σε κάποια από αυτές τις κατηγορίες για ένα σώμα.

Ως αστεροειδής χαρακτηρίζεται ως ένα σχετικά μικρό (για αστροφυσικό μέγεθος) σώμα με διάσταση μεγαλύτερη από 50 μέτρα (ώστε να διακρίνεται από τους μετεωροειδείς) και μικρότερη από 2.500 χιλιόμετρα (ώστε να διακρίνοντε από τους πλανήτες). Ο αστεροειδής είναι ανενεργό και βραχώδες σώμα με σύσταση που κυριαρχεί το πυρίτιο, ο άνθρακας και ο σίδηρος (για να διακρίνονται από τους κομήτες, που αποτελούνται κυρίως από «λερωμένο πάγο») ενώ κινείται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο. 

Είναι δύσκολο να δοθεί ένας σαφής και τελικός ορισμός για το τι είναι ένας αστεροειδής, καθώς οι διαστάσεις, η σύνθεση και οι τροχιές τους ποικίλλουν. Ο όρος αστεροειδής («σαν άστρο») χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Ουίλιαμ Χέρσελ το 1802. Δεν σημαίνει ότι οι αστεροειδείς έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά με τους αστέρες, αλλά απλώς ότι στα τηλεσκόπια της εποχής οι αστεροειδείς φαίνονταν σαν απλά σημεία φωτός όπως και τα αστέρια, και όχι ως μικροί «δίσκοι», όπως οι πλανήτες.


Ο κομήτης αποτελείται από πολύ περισσότερο πάγο και αέριο σε σχέση με τον αστεροειδή και η δομή του περιλαμβάνει τον πυρήνα, το κώμα και την ουρά. Ο πυρήνας του αποτελείται από ένα σύνολο μετεωριτών (μικρά - μεγάλα βράχια συνήθως από μεταλλικό υλικό). Το κώμα είναι ένα "πέπλο" που τον περιβάλλει και αποτελείται από αέρια και αστερόσκονη. Η ουρά, είναι ένα σύνολο μικροσκοπικών σωματιδίων (πάγου και σκόνης) ακολουθούνε την πορεία του κομήτη και εξατμίζονται ή εξαυλώνονται ενώ αυτός κινείται κοντά στον Ήλιο. Έτσι σχηματίζουν την "φλεγόμενη" ουρά του κομήτη. Η τροχιά του είναι μεγάλη σε μήκος (πχ γύρω από κάποιον πλανήτη) ή γύρω από τον Ήλιο (όπως οι αστεροειδείς), με αποτέλεσμα να μπορούμε να τον δούμε μόνο κάθε 50 ή 100 ή ακόμα και 200 χρόνια.




Ως μετεωροειδές χαρακτηρίζεται ένα μικρό σωματίδιο από έναν κομήτη ή έναν αστεροειδή που περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο.

Ως μετέωρο χαρακτηρίζεται το φαινόμενο που προκύπτει όταν ένα μετεωροειδές μπαίνει στην ατμόσφαιρα της Γης και εξατμίζεται. Είναι αυτό που ονομάζουμε πεφταστέρι.

Ο μετεωρίτης είναι ένα μετέωρο που επιβιώνει το πέρασμα του από την ατμόσφαιρα της Γης και συγκρούεται στην επιφάνεια της Γης.  Δηλαδή είναι είναι ένα πολύ μικρό κομμάτι, συνήθος από μεταλλικό υλικό, που μπορεί να έχει μέγεθος είτε όσο ένα μεγάλο χαλίκι, είτε να είναι πολύ πιο ογκώδες και να ζυγίζει μερικούς τόνους. Πολλές φορές, ο μετεωρίτης αποτελεί θραύσμα από έναν κομήτη. Όπως είναι λογικό, λόγω του μικρού του μεγέθους, δεν είναι ορατό από εμάς από τη γη, εκτός κι αν εισέλθει στην ατμόσφαιρα και καεί: τότε αν είναι σχετικά μεγάλος, μπορεί να δούμε τη λάμψη του. Αν καταφέρει ο μετεωρίτης να επιζήσει από την τριβή και δεν καεί (συνήθως αν είναι αρκετά μεγάλος και δεν διανύσει την ατμόσφαιρα διαγώνια), τότε πέφτει στη Γη.



Διαφορές

Η διαφορά μετεωρίτη - κομήτη, είναι στο ότι ο μετεωρίτης είναι απλά ένα κομμάτι, που αποτελεί μέρος του πυρήνα ενός κομήτη. Ενώ ο κομήτης είναι ένα σώμα με δομή. Ο πυρήνας του αποτελείται εν δυνάμη από χιλιάδες-εκατομμύρια μετεωρίτες ο οποίος περιβάλλεται από αέρια-αερόσκονη και σωματίδια που τον ακολουθούνε. 

Αντίθετα οι αστεροειδής - κομήτης διαφέρουν στο ότι ο δεύτερος έχει πολύ περισσότερο πάγο στη σύσταση του από τον πρώτο και άρα σχηματίζει την χαρακτηριστική ουρά του.



Γενικά για τα μεγέθη αυτών των διαστημικών βράχων 

Διαστημικοί βράχοι μικρότεροι από περίπου 25 μέτρα πιθανότατα θα καούν καθώς μπαίνουν στην ατμόσφαιρα της Γης και προκαλούν ελάχιστες ή καθόλου ζημίες. Εάν ένα βραχώδες μετέωρο μεγαλύτερο των 25 μέτρων αλλά μικρότερο από ένα χιλιόμετρο κτυπήσει τη Γη, θα προκαλούσε πιθανώς τοπική ζημιά στην περιοχή. Πιστεύεται ότι οτιδήποτε μεγαλύτερο από ένα έως δύο χιλιόμετρα θα μπορούσε να έχει παγκόσμιες συνέπειες. Με διάμετρο 5,4 χιλιομέτρων, ο μεγαλύτερος γνωστός δυνητικά επικίνδυνος αστεροειδής είναι ο Τουτάτις. Συγκριτικά, οι αστεροειδείς που καταλαμβάνουν την κύρια ζώνη αστεροειδών μεταξύ του Άρη και του Δία και δεν αποτελούν απειλή για τη Γη, μπορούν να φτάσουν τα 940 χιλιόμετρα σε διάμετρο.


Αρθρογραφεί ο Μπίλης [Planitikos Team]

Πηγές: NASA, wikipedia


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου